Pazartesi, 16 Ekim 2023
İki haftada bir Pazartesi günleri çevrimiçi olarak gerçekleştirdiğimiz WEC Mondays etkinliklerinde bu hafta Akdeniz Ülkeleri Enerji Şirketleri Birliği Petrol ve Gaz Direktörü Dr. Sohbet Karbuz’u ağırladık.
Dr. Sohbet, “Avrupa Gaz Arz Güvenliğinde LNG’nin Rolü” konulu sunumunda şunlara değindi:
- Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri saldırısından önce AB, gazının 2/3’ünü en yüksek pay Rusya’da olmak üzere, Kuzey Afrika, Norveç ve Azerbaycan’dan boru hatlarıyla alıyordu.
- AB’nin yerel gaz arzı 1970’lerde zirveye ulaşmıştı. Bununla birlikte, daha rekabetçi ithal gaz ve Avrupa’da sürekli artan gaz talebi nedeniyle 2022’de Avrupa gaz talebinin %10’undan azı yerel arzdan karşılandı.
- AB’nin ithal gaza olan bağımlılığının, Avrupa’nın en büyük gaz sahası olan Groningen’in bu ayın başlarında kalıcı olarak kapatılmasından dolayı daha da artacağı beklenmektedir.
- Ukrayna Transit Sözleşmesi’nin 31 Aralık 2024’te sona ermesi ve yenilenme ihtimalinin düşük olması nedeniyle, AB’nin enerji talebini karşılamak için Rusya da dahil olmak üzere dünyanın geri kalanından daha fazla LNG’ye ihtiyacı olması beklenmektedir.
- REPowerEU planı, AB’nin Rus fosil yakıt ithalatına olan bağımlılığı sona erdirmek için Mart 2022’de başlatıldı. Özellikle, REPowerEU ile Rusya dışı tedarikçilerden 50 milyar metreküp LNG ve 10 milyar metreküp boru hattı gazı ithalatının artırılması hedeflenmektedir.
- Sadece 2022 yılında ilave LNG’yi kullanmak için 17 milyar metreküp LNG yeniden gazlaştırma kapasitesi eklendi. AB’nin mevcut yeniden gazlaştırma kapasitesi 157 milyar metreküptür ve bunun , 2026 yılına kadar %38 daha artacağı tahmin edilmektedir.
- Her ne kadar AB’nin yeniden gazlaştırma kapasitesindeki artış dikkate değer olsa da, AB yine de dağıtım sorunlarından muzdariptir. İspanya, Avrupa’daki en yüksek yeniden gazlaştırma kapasitesine sahiptir fakat gazın daha çok ihtiyaç duyulan Doğu Avrupa’ya getirilmesi AB’nin karşı karşıya olduğu büyük bir sorundur.
- REPowerEU, Rus enerji arzını ikame etmek için daha fazla yenilenebilir enerji ve düşük karbonlu enerji kaynaklarını hedeflemektedir. Ayrıca REPowerEU, enerji verimliliği ve enerji tasarrufuna dönük tüketim davranışına vurgu yaparak gaz talebini %15 azaltma hedefini 2024’e kadar uzatmıştır.
- Son olarak, REPowerEU, AB’nin 01 Kasım 2022’ye kadar toplam depolama kapasitesinin %80’ini ve bundan sonra her yıl 1 Kasım’a kadar toplam depolama kapasitesinin %90’ını doldurmasını gerektiren yeni bir depolama yönetmeliği oluşturdu. AB, Çin’deki düşük talep nedeniyle şu ana kadar gaz depolama hedefine başarıyla ulaşmıştır.
- Ancak AB, Çin’deki düşük talebe çok uzun süre güvenemez. Çin’in gaz talebi tekrar rayına oturduğunda, piyasada son iki yıldır olduğu kadar bol miktarda LNG arzının kalmayacağı beklenmektedir.
- Güvenli ve uygun fiyatlı enerji elde etmek için AB’nin alternatif enerji kaynakları ve tedarikçileri araması gerekmektedir. AB, enerji talebine ve iklim değişikliği hedeflerine dönük olarak ulaşılabilir hedefler koymalıdır.
