Haziran 2025
Aylık Türkiye Enerji Verileri (ATEV), Türkiye’de enerji tüketimini tüm yakıtlar bazında inceleyerek, hem öne çıkanları, hem veri dosyası hem de 100’den fazla görseli içeren sunum destesi ile alanındaki tek yayındır.
Elektrik, toplam petrol ürünleri, gaz, dizel, benzin taleplerinin tamamı güçlü ve tamamında yeni aylık rekorlar kırıldı. Bu aylık rekorlar temiz elektrik üretimi, petrol-doğalgaz üretimi, rüzgar ve güneşte de devam etti. Rüzgarda kurulu güç artışı son 4 senenin rekorunu şimdiden kırdı. Güneş de yılın ortasında şimdiden son 10 yılın en yüksek 3ncü yıllık kapasite artışını gördü. Bu şekilde giderse 5000 MW kapasite artışını geçmesi de muhtemeldir.
ATEV Haziran bülteninde öne çıkanlar:
- Elektrik talebi 27.7 TWh yeni bir Mayıs ayı rekoru kırdı.
- Petrol talebi 1.2 milyon varil/gün (mv/g) ile önemli bir artış momentumu yakaladı. Bu rakam aynı zamanda en yüksek Nisan talebidir
- Gaz talebinde geleneksel Nisan-Mayıs düşüşünde, Nisan talebi 4.7 bcm (milyar m3) ile yeni bir aylık rekor kırmış oldu. Beklenenin üzerinde bir talep seviyesi görüldü.
- Güneşte tüm zamanların aylık üretim rakamı Mayıs ayında 3.9 TWh olarak gerçekleşti.
- Rüzgarda 2.8 TWh ile en yüksek Mayıs üretimi kaydedildi.
- Temiz elektrik üretiminde 15.65 TWh/ay ile tüm zamanların rekoru kırılmış oldu.
- Yerli gaz üretimi Nisan’da sert yükselerek 0.29 bcm/ay rakamı ile tüm zamanların rekorunu kırdı.
- Ortadoğu’daki gerginliklerle yükselen dizelde ise Türkiye talebi oldukça güçlü, en yüksek Mayıs değeri görüldü.
Ayın Grafiği – Elektrik Talebi Yapısal Olarak Yüksek
Elektrik talebinde mevsimsel etkilerin ötesinde yapısal bir artış giderek belirginleşmeye başladı. Mart haricinde ilk 5 ayda tüm aylarda belirgin bir artış var. 2024 Haziran’ı tüm zamanların en sıcak yazlarından biri olduğu için Haziran ayında yıldan yıla artış sınırlı görülebilir. Ama bu sene Temmuz ve Ağustos ayları da 35 TWh/ay seviyesinin aşılabileceği aylar arasında görülebilir.
Üç Büyüklerden Petrol Talebi de Zirvede
Türkiye petrol talebinin enerji tüketimindeki sıralaması zaten 1nci sıradaydı. Fakat petrol talebinde yapısal artış daha da momentum kazanmış görünüyor. Nisan ayı talebi daha önceki Nisanlara göre de hızlanıyor görünüyor. 1.2 mv/g Nisan petrol ürünleri talebi ile bu sene 1.4 mv/g rekorunun gelmesi beklenebilir.
Doğalgaz Düşerken Bile Rekor Kırdı
Doğalgaz talebi son 7 ayda Mart ayı hariç oldukça güçlü devam etmişti. Nisan ayında da Bahar olmasına rağmen en yüksek Nisan talebi görüldü. Böylelikle 3 Büyüklerde Elektrik-Petrol ve Gaz talebinin tamamında Nisan ayı rekorları kırılmış oldu.
Güneş 4 TWh’i Rahat Geçecek
Bu seneki güneş üretiminin artan güneşlenme saatleri ile 4-4.5 TWh bandını geçmesi artık hayal değil. Artan güneş üretimi ile Aralık-Temmuz oranı 1:3 oranını korursa 4.8 hatta 5 TWh rakamı da görülebilir.
Rüzgar İstikrarlı
Bu sene eklenen rüzgar kapasitesinde son yıllardaki önemli artışlardan birinin görülmesinin de etkisi ile Mayıs ayı rekoru kırıldı. Rüzgarda bu sene 4 TWh/aylık seviyenin rahatça aşılabileceği öngörülmektedir. Rüzgar tam bir baz yük gibi devam etmektedir.
Temiz Elektrik Üretiminde Tüm Zamanların Rekoru
15.65 TWh ile tüm zamanların en yüksek temiz elektrik üretim rekoru da Mayıs ayında kırıldı. Ama bu sadece başlangıç olabilir. Özellikle artan güneş ve rüzgarlı dönemler ile Haziran-Temmuz ve Ağustos’ta yeni rekorlar da görülebilir.
Gaz Üretimi Gaza Bastı
Bir süredir gün sayısı gibi etkilerle 0.21-0.23 bcm/ay seviyelerinde devam eden gaz üretimi, Nisan’da hızlı arttı. Artışın hızı önümüzdeki aylarda netleşecek.
Dizel Artış Trendinde
Ortadoğu gerginliğinden en çok etkilenen fakat aynı zamanda da ekonomik aktivite göstergesi olan dizel talebi belirgin şekilde geçtiğimiz senelerden yüksek seyrediyor. Turizm sezonu ile daha da hızlanmaya devam edebilir. Bu sene 0.7 mv/g seviyesinin geçilmesi uzak bir ihtimal değil.
TTF – Her Gerginlik Fiyatlara Yansır
Ortadoğu gerginliğine geç uyanan TTF yine hareketli bir dönem geçiriyor. Son hareket aslında petrol fiyatındaki harekete benzer bir artış göstermekle birlikte, GRF henüz bu gelişmelere tepki vermedi.
Kömür – Gaz Nereye Kömür Oraya
Kömürde bir süredir görülen düşüş eğrisi yerini TTF özentisi bir artış patikasına bıraktı. Kömürde önümüzdeki dönemde beklenen artış istikrarlı ve gerginliğin devam edeceğini fiyatlıyor. Kömür tacirleri gerginlikleri fiyatlamada bazen daha başarılı olabiliyorlar. Fakat bu artış artan Çin üretiminden dolayı beklenen bir artış değil. Yani eğri jeopolitik bir gerginliği yansıtıyor denebilir.
Değerlendirme
Üç büyükler dediğimiz elektrik, petrol ve gazın tamamında rekorların kırılması güçlü bir ekonomik büyümeyi gösterdiği gibi kırılganlıkları da gösteriyor olabilir. Fakat elektrikteki temiz elektrik üretim rekoru, rüzgar ve güneşteki kurulu güç artışı, yakında kırılacak 120 GW kurulu güç seviyesi ile bu rekorlu büyüme hikayesi hem en iyi hem de en kötü haberleri bir arada barındırıyor olabilir. Yerli gaz üretimindeki hızlı artış jeopolitik gerginliklere karşı bir hava yastığı görevi yapsa da, gerginlik göstergesi dizel talebindeki artış beklenenden daha da yüksek. Yine de enerji talep artışı daima ekonomik büyüme için olumlu bir haberdir.
Yazar: Barış SANLI
ATEV Sunumunu indirmek için Tıklayınız
Kaynak Veri Dosyası indirmek için Tıklayınız
