3Rapor – ‘Kömür 2024’ – Uluslararası Enerji Ajansı

Yazar: Barış Sanlı

IEA’nin “Kömür 2024 – 2027 Yılına Analiz ve Öngörüler” raporunda, kömür talebindeki artışın zayıfladığı hatta duracağına dair öncü bir mesaj yer almaktadır. 2024 yılında kömürden elektrik üretimi, yeni bir rekorla 10.700 TWh’e ulaşmıştır. Çin’in kömür talep artışı 2024 yılında %1 artarken, Hindistan’daki talep artışı ise %5 civarındadır. Dünyada üretilen kömürün üçte biri, Çin’deki termik santrallerde kullanılmaktadır.

3 Analiz

Küresel Kömür Piyasası: Talep Artışları, Bölgesel Farklılıklar ve Yeni Yatırımlar – Analiz

  • Büyük Oyuncular: Küresel kömür tüketimi 8,7 milyar ton olarak gerçekleşmiş olup, tüketimin az bir artışla devam etmesi beklenmektedir. Bu tüketim içinde Çin 5 milyar ton, Hindistan 1,3 milyar ton, ABD 368 milyon ton ve AB ise 312 milyon ton ile ilk sıralarda yer almaktadır.

 

  • Nikel ve Kömür: Endonezya’da artan elektrik ve nikel üretimiyle paralel olarak kömür talebi 2024 yılı itibarıyla %9 oranında artarak 247 milyon tona ulaşmış ve 2027 yılında 294 milyon ton seviyelerine çıkması beklenmektedir.

 

  • AB’de Düşen Talep ve Yeni Kömür Madenleri: AB kömür talebinin 2024 yılındaki 312 milyon ton seviyesinden 2027 yılında 244 milyon tona gerilemesi öngörülmektedir. AB’de elektrikte kullanılan kömür oranının ise %7’ye (163 milyon ton) düşmesi beklenmektedir. Elektrik üretimi dışında kalan kömür talebinin ise daha dirençli olduğu görülmekte olup, 2024’teki 88 milyon tondan 2027’de 81 milyon tona düşmesi beklenmektedir. Ancak, küresel ölçekte kömür madenlerinde ihracata yönelik yeni genişletme yatırımlarının 430 milyon ton/yıl (mtpa) seviyelerine ulaşması beklenmektedir. Bu yatırımların gerçekleşmesi durumunda, önümüzdeki yıllarda toplam üretimde %5 civarında bir artış beklenmektedir.

3 Grafik

Yüksek Kalorili Kömürde Arz Eğrisi

Arz eğrisi ve marjinal üretim tarafında Avustralya’nın etkisi net bir şekilde gözlemlenmektedir. Ayrıca, fiyat düşüşü 2022-2023 yıllarına kıyasla yavaşlamış durumdadır.

 

Kömürdeki İşçilik Maliyetleri

Dünyada kömür madenciliği maliyetlerinin ortalama işçilik payı, Avustralya ve Çin’de %30, diğer bölgelerde ise %15-20 civarındadır.

Kömür ve Gaz Fiyatlarının Geleceği

Spot fiyatlar açısından geçmişte ilişkili olan kömür ve gaz fiyatlarında, Avrupa gaz fiyatlarının gelecek yıllardaki düşüş eğrisine rağmen, kömür fiyatlarında herhangi bir hareketlilik gözlemlenmemektedir. Bu durum, iki olasılığı işaret edebilir: Birincisi, kömür talebinin gelecek yıllarda güçlü olmaya devam etmesi, ikincisi ise Avrupa gaz fiyatları ile kömür fiyatları arasındaki ilişkinin gelecekte kopacağı beklentisidir. Ancak, kömür talebinin geleceği hala belirsizken, fiyatlarda bir düşüş gözlemlenmemesi önemli bir göstergedir.

 

 

Diğer İçerikler